Robinson Crusoe

Daniel Defoe
Wlasc. Daniel Foe; ang. powiesciopisarz, pamflecista i dziennikarz; wybitny przedstawiciel oswiecenia, rzecznik racjonalizmu, liberalizmu i tolerancji religijnej. Jeden z glównych prekursorów nowozytnej powiesci realistycznej. Przypadki Robinsona Cruzoe, najslawniejsza powiesc podrózniczo-przygodowa, zostala prawdopodobnie oparta na autentycznych przezyciach ang. marynarza A. Selkirka i jest relacja o samotnej walce bohatera-rozbitka z natura, o ujarzmianiu dzikiego swiata. Powiesc, majaca charakter optymistycznej pochwaly ludzkiego rozumu i doswiadczenia, doczekala sie licznych nasladownictw (tzw. robinsonad). Defoe chetnie opisywal równiez dzieje niekonwencjonalnych zwiazków uczuciowych (ciekawe pod tym wzgledem sa opowiesci o Kapitanie Singletonie, Moll Flanders i Roxanie). Natomiast powiesc Dziennik roku zarazy zarówno jesli chodzi o temat (destrukcja wiezi spolecznych podczas epidemii dzumy), jak i wstrzemiezliwy styl narracji stala sie wzorcem dla pózniejszych autorów, m.in. A. Camusa. Pisarz pochodzil z nizin spolecznych (byl synem rzeznika). Swoje nazwisko "uszlachcil" przedrostkiem "De", gdy stawial pierwsze kroki na sciezce swej kariery literackiej.
Ur.
we wrzesniu 1660 r. w Londynie
Zm.
24 kwietnia 1731 r. w Londynie
Najwazniejsze dziela:
Przypadki Robinsona Cruzoe (1719),
Kapitan Singleton (1720),
Dziennik roku zarazy (1722),
Moll Flanders (1722),
Roxana, czyli Szczesliwa kochankai (1724)